List do Przewodniczącej Oddziału PTP w Poznaniu
Poznań, 03.07.2017
Pani dr n. biol. Jadwiga Łuczak – Wawrzyniak
Przewodnicząca Oddziału Polskiego
Towarzystwa Psychologicznego w Poznaniu
ul. Szamarzewskiego 89 60-568 Poznań
W związku z trwającymi dyskusjami dotyczącymi klasyfikacji zawodu psychologa, czy jest zawodem medycznym czy specjalistą z dziedzin społecznych i religijnych, pragnę zabrać głos i wyrazić swoje stanowisko.
Za uznaniem zawodu psychologa zawodem medycznym przemawiają następujące fakty:
1. Specjalizacje z psychologii klinicznej, są wzorowane i analogiczne do specjalizacji medycznych (początkowo dwu-stopniowa, obecnie jednostopniowa, czas trwania specjalizacji, wymagane staże, egzamin itp.)
2. NFZ wymaga specjalistów psychologii klinicznej zatrudnionych w Poradniach Zdrowia Psychicznego dla Dorosłych oraz Poradniach Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży.
3. NFZ wymaga zatrudnienia specjalisty psychologii klinicznej w wielu oddziałach szpitalnych, włącznie z nie podpisaniem umowy na świadczenie usług z oddziałami, na których nie jest zatrudniony specjalista psychologii klinicznej. Poza psychiatrą dotyczy to wielu oddziałów somatycznych i zabiegowych np. neurologia, onkologia, kardiochirurgia itp.
4. Nadawanie medycznych tytułów doktorskich psychologom pracującym i prowadzącym badania w służbie zdrowia, tytuł brzmi: „doktor nauk medycznych w zakresie biologii medycznej”.
Natomiast przeciw nazwaniu zawodu psychologa – „specjalistą z dziedzin społecznych i religijnych”, moim zdaniem przemawiają następujące argumenty:
1. Na jakiej podstawie nadawana ma być nazwa „specjalista”? Stosowanie określenia „specjalista z dziedzin społecznych i religijnych”, brzmi uzurpatorsko, ponieważ samo ukończenie uniwersyteckich, pięcioletnich studiów psychologicznych, nie daje psychologowi specjalizacji (podobnie jak ukończenie medycyny, nie daje specjalizacji lekarzowi).
2. Umiejscowienie zawodu psychologa w obszarze „dziedzin społecznych i religijnych”, sprzyjać może, co już niestety ma miejsce, nadawania przedrostka „psych” różnym zawodom, takim jak psycho-dietetyk, psycho-onkolog, psycho-pedagog. To tak, jakby osobom związanym z szeroko rozumianym leczeniem pacjentów, nadawać tytuły „lek-farmaceuta”, „lek-fizjoterapeuta” itp.
3. Szczególnie niezręczne i niebezpieczne w proponowanym określeniu „specjalista z dziedzin społecznych i religijnych”, jest słowo „religijnych”, bo może naruszać wymaganą od psychologów neutralność dotyczącą światopoglądu. Światopoglądu rozumianego również jako brak jakiejkolwiek religijności osób, z którymi psycholog zawodowo ma kontakt (pacjentów, współpracowników). A sformułowanie„ specjalista z dziedzin społecznych i religijnych”, zakłada, że szeroko rozumiana „religijność” może być zagadnieniem, które leży w obszarze zainteresowań psychologa.
Odnosząc się do dyskusji dotyczącej rozróżnienia pomiędzy formą zatrudnienia vs. statusem zawodu, uwzględniam oczywiście fakt, że nie wszyscy psycholodzy zajmują się diagnozowaniem i leczeniem (psychoterapią). Sądzę jednak, że nie byłoby dyshonorem dla psychologów społecznych, biznesu, szkolnych, biegłych sądowych, czy wykładowców, gdyby posiadając zawód o statusie „zawód medyczny/w ochronie zdrowia”, dalej specjalizowali się w swoich dziedzinach. Natomiast dla psychologów klinicznych, których droga zawodowa i specjalizacyjna, jest bardzo zbliżona do medycznej oraz dla psychoterapeutów pracujących w obszarze zdrowia pacjentów / klientów, uprawianie zawodu społeczno -religijnego, byłoby nieporozumieniem.
Zabieram głos w dyskusji, bo ważne jest dla mnie (psychologa praktykującego klinicznie od ponad 30-tu lat), dbanie o standardy pracy, rzetelność świadczenia usług w tym zawodzie, programy kształcenia psychologów oraz przestrzeganie zasad kodeksu etycznego psychologa.
Z poważaniem
dr Małgorzata Talarczyk
- specjalista psychologii klinicznej (PO 0047)
- certyfikowany psychoterapeuta (cert. Polskie Tow. Psychiatryczne nr 781)
- psychoterapeuta systemowy (cert. INST - Międzynarodowe Tow. Terapii Systemowej oraz SGST – Saarlandzkie Tow. Terapii Systemowej)
- konsultant w zakresie psychologii klinicznej dziecka (cert. Pol. Tow. Psychologiczne nr 38)